Ha – oznacza słońce, tha – księżyc. Symbolika tych słów odnosi się do dwóch uzupełniających się elementów. Ha jest czystą radością istnienia, tha jest umysłem, intelektem, emocjami i … źródłem cierpienia. Joga oznacza jedność. Ha tak jak słońce reprezentuje element stały. Tha podobnie jak księżyc podlega ciągłym zmianom, odzwierciedla chimeryczność naszego umysłu. Jeżeli ha i  tha są w równowadze osiągamy stan doskonałego spokoju, w którym dzięki niezakłóconej niczym zdolności postrzegania i obserwacji możemy bez wysiłku osiągać wyżyny naszych możliwości.

Hatha joga przeżywa obecnie swój renesans. Są to ćwiczenia gimnastyczne, których rodowód wywodzi się ze starożytnych Indii. Jest ona częścią ajurwedy, staroindyjskiego systemu leczenia naturalnego, który został opisany w księgach wedyjskich.

Magiczne działanie

Ćwiczenia hatha joga regulują czynność układu wegetatywnego człowieka. Układ wegetatywny jest tą częścią systemu nerwowego, która nie podlega naszej woli. To właśnie dysharmonia w funkcjonowaniu układu wegetatywnego powoduje rozwój przewlekłych chorób. Część z nich, między innymi, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, uogólniona miażdżyca, cukrzyca nazywane „chorobami cywilizacyjnymi”. Sugeruje to, że u ich podłoża leży niekorzystny, niezrównoważony wpływ środowiska na nasz organizm i stan naszego umysłu. Gdybyśmy przełożyli to na filozofię hatha jogi, należałoby powiedzieć, że zaistniała niekorzystna przewaga elementu Tha, który wyraża się niepokojem na poziomie umysłu. Ciało, z natury rzeczy leniwe, nie nadąża za rozedrganiem umysłu i stopniowo rozwija zmiany chorobowe. Ćwiczenia ciała pozwalają przywrócić harmonię między Ha i Tha co powoduje powrót do zdrowia.

W czasie ćwiczeń, dzięki wzmożonemu napięciu mięśni (działanie izometryczne) i rozciąganiu, poprawia się ukrwienie i przepływ krwi przez stawy, kości, skórę i narządy wewnętrzne naszego organizmu. Stwarza to warunki do szybkiej regeneracji i przebudowy chorych tkanek, łagodzi stany bólowe, a w dłuższej perspektywie biologicznie odmładza cały organizm. Obserwowany współcześnie renesans hatha joga, wynika właśnie z jej ogromnych możliwości terapeutycznych, tym bardziej, że ćwiczyć może każdy, a niektórych schorzeniach, takich jak – osteoporoza, przewlekłe bóle kręgosłupa i stawów – w ogóle nie można jej niczym innym zastąpić. W czasie ćwiczeń hatha joga poprawia się przepływ krwi w dotkniętych schorzeniem okolicach, co powoduje lepsze odżywienie chorych tkanek, szybką eliminację toksyn i zmian zapalnych. W miarę rozciągania okolicy kręgosłupa, wraca do normy uwodnienie i elastyczność krążków między kręgowych, czego wyrazem jest powolne „wzrastanie”, czyli powracanie do wysokości ciała osiągniętej w okresie dojrzałości.

Ćwiczenia te wpływają regulująco na aktywność rozlokowanych wzdłuż kręgosłupa skupisk komórek nerwowego układu wegetatywnego. W ten sposób, na zasadzie tzw. odruchów skórno trzewnych, można leczyć rozmaite dolegliwości narządów wewnętrznych, gruczołów wydzielających hormony, takich jak tarczyca, jajniki, trzustka, można także przywracać prawidłowe trawienie i perystaltykę. Niezależnie od momentu rozpoczęcia ćwiczeń szybko daje się zauważyć ich „magicznie” odmładzający efekt. Zmniejszają się zmarszczki mimiczne, znika cellulit (tzw. pomarańczowa skórka widoczna przede wszystkim na udach), a wszystko to za sprawą niezwykłego efektu poprawy odżywienia i krążenia w skórze i tkance podskórnej.] Należy zaznaczyć, że ćwiczenia hatha joga nie wpływają na nadmierny wzrost masy mięśni, tak jak ćwiczenia siłowe. Pozwalają jedynie wysmuklić sylwetkę i przywrócić jej prawidłowe proporcje. Jeżeli ktoś stale i systematycznie uprawia hatha jogę bardzo długo zachowuje młody wygląd i nie choruje.

Medytacja w ruchu

Hatha joga głęboko ingeruje w naszą psychikę i pozwala ona odprężyć się intelektualnie – możemy powiedzieć, że w czasie ćwiczeń umysł odpoczywa. Ten relaks umysłu możemy porównać do medytacji, ponieważ hatha joga – to medytacja w ruchu. Nie należy jednak rozumieć, że seans hatha jogi to 1,5-godzinne trwanie w relaksie. Przeciwnie. Ćwiczenia te wymagają wysiłku i skupienia. Specjaliści porównują wydatek kaloryczny 1 godziny hatha jogi do 20 godzin aerobiku. Prawidłowo prowadzona hatha joga harmonizuje i stabilizuje emocje, pozawala pozbyć się stanów lękowych, depresji, dręczących myśli i koszmarów sennych. Po sesji ćwiczeń czujemy się uspokojeni, pogodni, łatwiej się nam koncentrować i myśleć. Stopniowo lepiej poznajemy samych siebie i budujemy swoją własną, nową osobowość. O hatha jodze mówi się, że „prowadzi”, „chroni”… Z moich obserwacji wynika, że ćwiczenia hatha joga podnoszą samoocenę, rozwijają spostrzegawczość. Już po pierwszych sesjach można zauważyć znaczną poprawę nastroju i koncentracji. Podnosi się pułap możliwości intelektualnych, wraca spokój i pewność siebie. Ci, którzy regularnie hatha Jogę praktykują, odnoszą sukces, ponieważ są wytrwali, otwarci i podejmują właściwe decyzje.

dr Bożena Ryczkowska