Wątroba dorosłego człowieka waży ponad kilogram. Jest ona zarazem fabryką produkującą żółć, enzymy i białka osocza, pomieszczeniem magazynowym, gromadzącym materiały energetyczne, cholesterol i witaminy, filtrem, oczyszczającym krew, zakładem utylizacji odpadów – dzięki procesom tworzenia mocznika i bilirubiny oraz centralnym laboratorium.

Stefan Ball – Odtruwanie człowieka

Obiegowe wyobrażenia o wątrobie nie doceniają jej znaczenia, tak jak nie docenia się znaczenia lasów. Uszkodzenie wątroby jest dla organizmu katastrofą, porównywalną ze zniszczeniem lasów dla środowiska.

Uszkodzenie wątroby może być spowodowane przez toksyny albo wywołane zakażeniem. W zależności od dawki toksyn i ich szkodliwości, albo od zjadliwości zarazka może one przebiegać w sposób gwałtowny, ostry lub powolny, przewlekły. W stanach ostrych dochodzi do szybkiego zniszczenia wątroby, co stwarza poważne zagrożenia dla życia. W przypadkach przewlekłych destrukcja narządu rozwija się powoli i w początkowej fazie może nawet przebiegać bezobjawowo.

Zatrucia i zakażenia

Wśród groźnych dla wątroby trucizn należy wymienić przede wszystkim organiczne związki chloru, szczególnie czterochlorek węgla, stosowany w rozpuszczalnikach i środkach piorących oraz amanitynę zawartą w muchomorze sromotnikowym. Współcześnie, coraz częściej obserwuje się zjawisko tzw. synergizmu chemicznego. Jest to niekorzystne sumowanie się niewielkich dawek toksyn. Dotyczy ono przede wszystkim powszechnie stosowanych w rolnictwie pestycydów, których poziom w pojedynczych, zjadanych przez nas produktach rolnych nie przekracza dopuszczalnych norm, jednakże ich wzajemne nakładanie się może wywołać efekt toksyczny. W dodatku związki te przedostają się do mleka matek karmiących. Prawdopodobnie właśnie zjawisko synergizmu chemicznego jest odpowiedzialne za wysoki udział żywienia wśród czynników prowadzących do rozwoju nowotworów i marskości wątroby.

Wśród czynników zakaźnych na pierwszy plan wysuwa się wirusowe zapalenie wątroby (WZW). Polska zajmuje niestety jedno z niechlubnych czołowych miejsc w Europie w odniesieniu do zachorowalności na tą groźną chorobę.

Fitoterapia

W każdym przypadku uszkodzenia wątroby, fitoterapia odgrywa kluczową rolę. W ostatnim dziesięcioleciu opublikowano wiele prac dotyczących leczniczych właściwości owoców ostropestu plamistego (Fructus – Silybi mariani). Głównym związkiem czynnym jest sylimaryna. Stwierdzono, że ma ona wpływ regenerujący na czynność komórek wątrobowych, wykazuje, więc korzystne działanie we wszystkich przypadkach uszkodzeń wątroby. Dotyczy to zarówno zmian degeneracyjnych wywołanych przez organiczne związki chloru, tetracykliny i pestycydy, jak również leki. Mechanizm ochronnego działania ostropestu na komórkę wątrobową jest złożony i nadal nie w pełni poznany. Doświadczalnie stwierdzono, że jest on wielokierunkowy i polega na:

• efekcie antyoksydacyjnym, czyli wymiataniu powstających wolnych rodników, z jednoczesnym zwiększeniem własnych zdolności odtruwających komórki wątrobowej,
• ochronie błon komórkowych, poprzez korzystne zmiany ich właściwości fizykochemicznych,
• przyspieszeniu procesów regeneracyjnych w uszkodzonych komórkach,
• hamowaniu procesów włóknienia wątroby.

Dzięki tym własnościom preparaty z ostropestu plamistego w istotny sposób chronią wątrobę przed uszkadzającym działaniem związków toksycznych, zarówno nieorganicznych, jak i organicznych.

Sylimaryna wchodzi w skład takich preparatów jak: Sylimarol i Sylicynar – połączenie sylimaryny z wyciągiem z karczochów, co podnosi ochraniający efekt sylimaryny.

Badania kliniczne potwierdziły, skuteczność leczenia sylimaryną w przypadkach przewlekłych zapaleń i marskości wątroby. Dowiodła tego również analiza wyników wielomiesięcznego stosowania preparatu Sylimarol i Sylicynar w poalkoholowym uszkodzeniu wątroby. W wielu niezależnych ośrodkach klinicznych, w tym także w Polsce (badania kliniczne prowadzone przez prof. Dr hab. n. med. J Hasika), stwierdzono u chorych z rozwijającą się marskością, wywołaną toksycznym uszkodzeniem wątroby, leczonych preparatami ostropestu plamistego wyższe wskaźniki przeżycia. Obecnie Sylimaryna jest podstawowym lekiem, stosowanym po zatruciu muchomorem sromotnikowym. Należy podkreślić, że im wcześniej zostanie ona podana, w bardzo dużych dawkach, tym skuteczniejsze wywiera działanie.

Reasumując należy podkreślić, że związki czynne ostropestu plamistego nie tylko korzystnie wpływają na przebieg cofania się uszkodzeń wywołanych przez toksyny bądź wirusy, ale także są przez chorych dobrze tolerowane i nie wywołują żadnych, niekorzystnych objawów ubocznych.

Homeopatia

Homeopatia powinna znaleźć zastosowanie, jako leczenie uzupełniające we wszystkich przypadkach schorzeń wątroby. Zalecana jest ona szczególnie w ostrym wirusowym zapaleniu wątroby. Schorzenie to może przechodzić w postać przewlekłą, prowadząc do rozwoju zmian marskich oraz nowotworowych. Zarówno manifestacja kliniczna jak i jego przebieg są zróżnicowane. Obserwujemy chorych w stanach klinicznie lekkich, średnich i ciężkich aż do objawów ostrej niewydolności wątroby włącznie. Biorąc pod uwagę koszt i nie zawsze satysfakcjonują skuteczność terapii farmakologicznej dobre efekty zastosowania homeopatii wzbudzają coraz większe zainteresowanie w środowisku lekarskim. Leczenie homeopatyczne opiera się na regule podobieństwa, co oznacza, że stosujemy takie leki homeopatyczne, których substancja wyjściowa, tzn. ta, z której lek został sporządzony, jest w stanie wywołać objawy uszkodzenia wątroby podobne do tych, które występują w przebiegu choroby. Leczenie to, zastosowane odpowiednio wcześnie, zapobiega rozwojowi powikłań i przejściu stanu ostrego w stan przewlekły.

Podstawowym i najczęściej stosowanym lekiem jest PHOSPHORUS 15 CH, który stosujemy 1 x dziennie. Dobór innych leków homeopatycznych powinien należeć do lekarza homeopaty.

Na zakończenie należy podkreślić, że leczenie homeopatyczne w przypadkach ostrego wirusowego zapalenia wątroby pozwala przyspieszyć cofanie się objawów klinicznych choroby oraz zapobiega jej powikłaniom